Γράφει ο Ευάγγελος Θεοδώρου
Την 18η Οκτωβρίου η Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη Λουκά του Αποστόλου και Ευαγγελιστού, που υπήρξε το μέγιστο κέρδος του ιεραποστολικού έργου του Απ. Παύλου. Ο μέγας των εθνών Απόστολος σε τρία χωρία αναφέρει με πολλή στοργή και αγάπη τον τρίτο Ευαγγελιστή. Τα χωρία αυτά είναι τα έξης :
α) Κολοσ. δ΄,14 (“ασπάζεται υμάς Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός”).
β) Φιλήμ.24 (“Μάρκος, Αρίσταρχος, Δημάς, Λουκάς, οι συνεργοί μου”)
γ) Β΄Τιμ. δ΄,11 (“Λουκάς εστί μόνος μετ΄ εμού”).
Ο Λουκάς, πού ήταν εθνικός, κατηχήθηκε και φωτίσθηκε απ΄ τον Απ. Παύλο,στον οποίο παρέμεινε αχώριστος σύντροφος . Κατά τον Ευσέβιο (Εκκλ. Ιστορ. ΙΙΙ, IV , 6) ήταν “το γένος των από Αντιοχείας” . Κατά τις υπάρχουσες παραδόσεις ο Λουκάς κήρυξε στη Δαλματία, στη Γαλλία, στην Αφρική, στην Ιταλία, στη Μακεδovία, στην Αχαΐα, στη Βοιωτία .
Οπως τονίζει ο Harnack (Χάρνακ), από όλους τους συνοδούς και συνεργάτες του Απ. Παύλου ο Λουκάς ήταν ο πιο μορφωμένος . Ως Ελλην ιατρός συνδύασε Χριστιανισμό και ελληνική επιστήμη. Εκτός από την ιατρική ειδικότητα είχε και γενικότερη ελληνική μόρφωση και συγγραφική ικανότητα. Εγραφε με ευχέρεια και χάρη.
“Η Θεία πρόνοια” , λέγει ο Holzner (Χόλτσνερ), μας χάρισε δύο γεμάτες ζωή εικόνες της Εκκλησίας από την περίοδο της ιδρύσεως της. Η μία ζωγραφίστηκε από το χέρι του Παύλου στις επιστολές του, που πάλλονται από ζήλο για αγώνα, η άλλη απ΄ το ήσυχο και σταθερό χέρι του χειρούργου, πού χειριζόταν με την ίδια ευκολία και το νυστέρι και τη γραφίδα.
Η Ανατολή και η Ελλάδα έδωσαν μαζί τα καλύτερα δώρα τους :
το βάθος και τη φλόγα του προφητικού οραματισμού του Παύλου και τη σαφήνεια και χάρη της σκέψεως του Λουκά
Ο Λουκάς, εκτος απ΄ το Ευαγγέλιο του, πού συνέγραψε, αφού από αυτόπτες και αυτήκοους μάρτυρες συγκέντρωσε εξακριβωμένες πληροφορίες, έγραψε και τις “Πράξεις των Αποστόλων” , στις οποίες συχνά χρησιμοποιεί το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο και το προσωπικό ημερολόγιό του, που κρατούσε συνοδεύovτας στις οδοιπορίες τον Απ. Παύλο.
Η διήκουσα έννοια των “Πράξεων των Αποστόλων” είναι ότι η δύναμις του Χριστού και του Αγίου Πνεύματος εκφράζεται ιστορικά στο έργο των Αποστόλων και στη νικηφόρο πορεία του Ευαγγελίου από Ιερουσαλήμ έως τη Ρώμη. Κατά την παράδoσι υπήρξε και ζωγράφος.